Faktör modeller nedir ?
‍
Eugene Fama and Ken French 1990'lı yıllarda yaptıkları "3- faktör model çalışmalarında" piyasalardaki fiyat oluşumlarını piyasa faktörünün yanında boyut (size ) ve değer (value) faktörleriyle açıklamışlardır.  Akademisyenlerin çalışmaları Nobel ödülüne layık görülmüştür. Yatırım endüstrisi içerisinde de çalışmanın genel kabul görmesi smart beta gibi birçok yatırım ürününün oluşturulmasında referans olarak kullanılmasını sağlamıştır.

Faktörler nelerdir?
‍‍‍
Karakter olarak da ifade edebileceğimiz faktörlere dayalı olarak bir kural setinden faydalanılarak oluşturulur. Sistematik bir yaklaşımla tanımlanan kural seti faktör etkilenimi en yüksek hisse senetlerinin seçilmesini ve bu doğrultuda ağırlıklandırılması sağlar. Oluşturulan portföy faktör primlerinden en iyi şekilde faydalanmayı amaçlanmaktadır.

Müşteri ihtiyaçları doğrultusunda yeni yatırım ürünlerinin oluşturulmasına olanak tanıması ve piyasa ortalamaları üzerinde getiri potansiyeli yatırım yönetimi dünyasının bu stratejilere büyük ilgi göstermesini sağlamıştır. Bilinen ve yatırım stratejilerinin oluşturulmasında sıklıkça kullanılan faktörler, değer (value), momentum, boyut, düşük-sapma, kalite olarak sıralanabilir.
‍
Bu faktörler için hisse senedi seçim kriterleri,
‍
Değer : Bilanço rasyolarına göre ucuz şirketler
Boyut: Piyasa değerlerine göre küçük şirketler
Momentum: Son 6-12 ay sürede yüksek getiriye sahip şirketler
Volatility: Düşük standart sapmaya sahip şirketler
Quality: Bilanço rasyolarına göre karlılığı ve stabilitesi yüksek

şirketler olarak gösterilebilir. Faktörlerin bir yapı taşı gibi kullanılabilmesi,  yatırımcıların risk ve getiri beklentileri, yatırım hedefleri ile uyumlu  sistematik stratejilerin oluşturulabilmesi, bu stratejilerin hem aktif hem de pasif yatırım stratejilerinin  pozitif özelliklerinden aynı anda faydalanabilmesini sağlamaktadır.
‍