Son zamanlarda sıkça duymaya başladığımız robo-danışmanlık hizmetlerinin ne olduğu ve yatırımcılara nasıl fayda sağladığı yatırım profesyonelleri arasında bile tartışma konusu olabiliyor. Kimi zaman robo kelimesinin yerini hayal gücünün doldurması (piyasalarda hızlı işlem yaparak yapay zeka ile tüm fırsatları yakalayan ve sizi zengin eden akıllı algoritmalar vb.) ise bu durumu daha da karmaşık hale getirebiliyor. Robo danışmanın gerçekte ne olduğunu ve ne olmadığına daha yakından bakalım. Bunun için de her şeyden önce robot olmayan, insan bir yatırım danışmanının size nasıl yardımcı olduğunu inceleyelim.
En genel anlamda finansal bilgi ve tecrübelerini kullanarak, yatırım fonları, bono, hisse senedi, emtia vb. varlıklardan risk profilinize ve yatırım hedefinize uygun yatırım önerileri veren finans profesyonelleridir. Bunu bir örnekle daha detaylandıralım. Diyelim ki yakın vadede ihtiyacınız olmayan bir miktar paranız var ve değerlendirmek istiyorsunuz. Bir yatırım danışmanına gittiniz ve yardım istediniz. Yatırım danışmanı öncelikle yüz yüze bir görüşme ile finansal hedeflerinizi ortaya çıkarır, gelir, gider, borç durumunuzu öğrenir. Finansal piyasalarda ne kadar risk alabileceğinizi anlamak için risk profilinizi analiz eder. Sonrasında topladığı tüm verileri kullanarak çeşitli yazılım sistemlerinin de desteğiyle yatırım profilinize uygun varlık dağılımı önerisi sunar. Varlık dağılımı hangi yatırım araçlarına hangi oranda yatırım yapacağınızı gösteren bir portföydür. Bu portföy tahvil/bono, özel sektör tahvilleri, eurobond, hisse senedi, altın vb. yatırım araçlarından oluşur. Yatırım danışmanı onayınız ile tüm alım-satım işlemlerini de sizin adınıza gerçekleştirir ve düzenli aralıklarla sizinle görüşme yaparak hem piyasa gelişmeleri hem de sizin durumunuzda olabilecek değişiklikler doğrultusunda portföyünüzü takip eder ve düzenli günceller.
Robo danışmanlarda arkada akıllı bir robotun piyasaları takip ederek tüm fırsatları yakaladığını ve paranıza para kattığını düşünüyorsanız, durum pek öyle değil. Peki nedir? Robo danışmanlar yatırım danışmanlığı ve portföy yönetiminde insan danışmanlar tarafından yapılan birçok işi yazılım sistemleri ve algoritmalar marifetiyle otonom hale getiren ve dijital platform aracılığıyla size önerileri ulaştıran gelişmiş yazılım sistemleridir. Hedefleri bir insan danışmanla aynıdır. Yatırım hedeflerinize güvenle ulaşabilmenizi sağlamak ve bu iş için risk profilinize en uygun varlık dağılımını size önermek.
Robo-danışmanlarda, yatırımcı profilinizin ortaya çıkarılması için bir yatırım danışmanı sizinle konuşmaz. Onun yerine, dijital ortamda size sunulan testleri çözersiniz ve hesaplamalar sonucunda dijital platform profilinize en uygun portföyü önerir. Önerilen portföyün satın alınabilmesi için de uğraşan biri yoktur. Yazılım sistemleri gerekli tüm emirleri gerçekleştirir ve takip eder. Yatırım durumunuzu merak ettiğinizde ise dijital platform üzerinden portföyünüzün en güncel durumunu 7/24 anlık takip edebilir portföyünüz durumunu görebilirsiniz. Gelişmiş yazılım sistemleri size önerilen portföyü düzenli takip eder, gerektiğinde değişiklikleri yapar ve size haber verir. Kısacası robo-danışman insan bir yatırım danışmanın yaptığı tüm işleri yazılım marifetiyle gerçekleştirir, tüm danışmanlık ve yatırım süreçlerini sistematik hale getirir.
Evet. İleri düzeyde finansal bilgiye, tecrübeye ve gerekli sistemlere sahipseniz bunun yanında bolca zamanınız da varsa, bir robo-danışmanın yaptığı hemen her şeyi kendiniz bile yapabilirsiniz. Ancak bunun bir maliyeti var. Bir yatırım danışmanı size hizmet verebilmek için risk profilinizin çıkarılmasından yatırım stratejisinin oluşturulmasına, yatırım durumunuzdan emirlerinizin takibine kadar birçok iş için oldukça zaman ve emek harcar. Bu nedenle ancak sınırlı sayıda kişi için tüm bu işleri yapabilme imkanı vardır ve maliyeti yüksek bir hizmettir. Bu maliyet de sizin cebinizden çıkar ve ancak yüksek varlık miktarına sahipseniz bu hizmeti alabilmeniz mümkün olur. Robo-danışman ise her şeyi yazılım marifetiyle gerçekleştirildiğinden tüm operasyonel maliyetler çok düşüktür. Binlerce hatta milyonlarca kişiye aynı anda hizmet verebilmesi mümkündür. Dünyada bilinen örneklere bakıldığında Betterment 500 bin, Acorns ise 3.5 milyon üzerinde müşteriye yaklaşık 350 personelle hizmet vermektedirler. Yani Betterment personel başına yaklaşık 1429 kişiye, Acorns ise 10 bin kişiye hizmet vermektedir. Bu sayede toplam yatırım gücünüz düşük bile olsa (Türkiye için bu rakamlara 3-5 bin TL civarı diyebiliriz) uygun maliyetli ve kaliteli yatırım danışmanlığı servislerine ulaşabilmeniz mümkün olur.
Robo danışmanlar teknolojiyi kullanarak yatırım danışmanlığı hizmetlerinin uygun maliyetler ile yatırımcılara sunulmasını sağlayan dijital platformlardır. Tüm varlık gruplarındaki bireylerin kaliteli yatırım danışmanlık hizmetlerine ulaşabilmelerini sağlar. Robo-danışman tarafından verilen hizmetler bir insan yatırım danışmanı tarafından da rahatlıkla verilebilir ancak maliyeti çok daha yüksek olacaktır.
Yatırımcıların finansal hedeflerine ulaşmasına yardımcı olan sistematik yatırım stratejileri ve dijital yatırım teknolojiler geliştiren miks'in kurucu ortağı. Ekonomi, yatırım, istatistik başlıca ilgi alanları. Olasılık modelleme alanında doktora çalışmasını İstanbul Teknik Üniversitesinde tamamlamıştır.
PlatformAraştırmaStratejilerBiz Kimiz